Μέχρι πρόσφατα, πολλές μεγάλες επιχειρήσεις είχαν στόχο κυρίως την αύξηση της αγοράς και των κερδών.
Τα τελευταία χρόνια, όμως, αυξάνεται η συνείδηση μεταξύ των διοικήσεων πως, πέρα από το οικονομικό κέρδος, υπάρχει η υποχρέωση να υποστηρίξουν την κοινωνία και το περιβάλλον. Έτσι, πολλές εταιρείες επιλέγουν να λειτουργούν υπεύθυνα, υιοθετώντας τον ρόλο κοινωνικά ευαισθητοποιημένων οργανισμών, με χαρακτηριστικά όπως οι B Corporations, οι εταιρείες κοινωνικού σκοπού και οι L3Cs.
Τι ακριβώς όμως περιλαμβάνει η εταιρική κοινωνική ευθύνη και ποιες μορφές μπορεί να πάρει;
Η εταιρική κοινωνική ευθύνη (ΕΚΕ) είναι η αντίληψη ότι μια επιχείρηση έχει ευθύνες όχι μόνο προς τους μετόχους της, αλλά και προς την κοινωνία στην οποία δραστηριοποιείται. Οι εταιρείες που ενσωματώνουν την ΕΚΕ στις λειτουργίες τους αναπτύσσουν στρατηγικές που αποσκοπούν στο κοινωνικό όφελος, την περιβαλλοντική προστασία και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Συχνά, αυτή η δέσμευση για κοινωνική ευθύνη εκφράζεται μέσω δράσεων και αναφορών που αποσκοπούν στη διαφάνεια και την επικοινωνία με εσωτερικούς και εξωτερικούς φορείς.
Παράδειγμα είναι το μοντέλο triple bottom line, το οποίο προτρέπει τις επιχειρήσεις να αξιολογούν και να αναφέρουν τόσο την οικονομική τους απόδοση όσο και τον κοινωνικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπό τους. Έτσι, οι επιχειρήσεις εξελίσσονται πέρα από την απλή επιδίωξη κέρδους και δεσμεύονται να συνεισφέρουν σε μια βιώσιμη ανάπτυξη, αναγνωρίζοντας τη σημασία του να λειτουργούν με υπευθυνότητα απέναντι στην κοινωνία και το περιβάλλον.
Οι πρακτικές της ΕΚΕ διαφέρουν ανάλογα με τον οργανισμό και τον κλάδο. Μερικές επιχειρήσεις οργανώνουν περιβαλλοντικές δράσεις ή επενδύουν σε εκπαιδευτικά προγράμματα για την τοπική κοινωνία. Άλλες επιδιώκουν να βελτιώσουν τις συνθήκες εργασίας, να μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα ή να αναπτύξουν προϊόντα με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Παράλληλα, μέσω της δημοσίευσης αναφορών ΕΚΕ, οι εταιρείες μοιράζονται την πρόοδό τους με τους ενδιαφερόμενους φορείς και διατηρούν τη διαφάνεια στις σχέσεις τους με την κοινωνία.
Τέτοιες πρωτοβουλίες έχουν αναδείξει τη σημασία της ΕΚΕ στην ενίσχυση της εταιρικής εικόνας, δημιουργώντας εμπιστοσύνη και δέσμευση μεταξύ των καταναλωτών, των επενδυτών και των κοινοτήτων.
Τύποι Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης
Η εταιρική κοινωνική ευθύνη (ΕΚΕ) παραδοσιακά διακρίνεται σε τέσσερις κατηγορίες: περιβαλλοντική, φιλανθρωπική, ηθική και οικονομική ευθύνη.
- Περιβαλλοντική Υπευθυνότητα
Η περιβαλλοντική υπευθυνότητα αναφέρεται στην υποχρέωση των επιχειρήσεων να δρουν με γνώμονα τη μείωση των επιπτώσεών τους στο περιβάλλον. Είναι από τις πιο δημοφιλείς μορφές ΕΚΕ και συχνά αναφέρεται ως «περιβαλλοντική διαχείριση». Επιχειρήσεις που δεσμεύονται περιβαλλοντικά υιοθετούν πρακτικές όπως:
- Μείωση ρυπογόνων πρακτικών: Περιορισμός ρύπανσης, εκπομπών αερίων και χρήσης πλαστικών μιας χρήσης.
- Εξοικονόμηση ενεργειακών πόρων: Επένδυση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και βιώσιμα υλικά.
- Αντιστάθμιση περιβαλλοντικών επιπτώσεων: Δράσεις όπως η φύτευση δέντρων, η στήριξη περιβαλλοντικών ερευνών και η χρηματοδότηση πράσινων πρωτοβουλιών.
- Ηθική Ευθύνη
Η ηθική ευθύνη αναφέρεται στην τήρηση δίκαιων και ηθικών πρακτικών στη λειτουργία της επιχείρησης. Οι οργανισμοί που ενστερνίζονται αυτήν την υπευθυνότητα διασφαλίζουν δίκαιη μεταχείριση για όλους τους εμπλεκόμενους: από την ηγεσία και τους επενδυτές μέχρι τους υπαλλήλους, προμηθευτές και πελάτες.
Οι εταιρείες μπορούν να εφαρμόσουν ηθικές πολιτικές με διάφορους τρόπους. Για παράδειγμα, μπορεί να επιλέξουν να πληρώνουν υψηλότερο κατώτατο μισθό από τον νόμιμο, να διασφαλίζουν ότι τα υλικά τους ακολουθούν δίκαια πρότυπα προμήθειας ή να προχωρούν σε διαδικασίες που αποτρέπουν την παιδική εργασία και τη δουλεία.
- Φιλανθρωπική Ευθύνη
Η φιλανθρωπική ευθύνη αφορά την αποστολή μιας επιχείρησης να βελτιώσει την κοινωνία και τον κόσμο μέσω των δικών της πόρων. Εκτός από την ηθική λειτουργία και τη φιλική προς το περιβάλλον προσέγγιση, οι εταιρείες που προσανατολίζονται στη φιλανθρωπία συχνά κατευθύνουν ένα μέρος των κερδών τους σε κοινωφελείς σκοπούς. Πολλές επιχειρήσεις υποστηρίζουν οργανισμούς που συμβαδίζουν με την αποστολή τους, ενώ άλλες επιλέγουν να συνεισφέρουν σε ευρύτερα φιλανθρωπικά έργα ή ακόμη και να δημιουργήσουν δικές τους δομές, με στόχο τη θετική αλλαγή και την ενίσχυση της κοινωνίας. - Οικονομική Ευθύνη
Η οικονομική ευθύνη μιας επιχείρησης αφορά τη λήψη αποφάσεων που ενσωματώνουν την προσφορά στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο, πέρα από την επιδίωξη κερδοφορίας. Η φιλοσοφία πίσω από αυτή την προσέγγιση δεν περιορίζεται στη μέγιστη οικονομική απόδοση αλλά περιλαμβάνει την εξασφάλιση ότι οι δραστηριότητες της επιχείρησης συμβάλλουν θετικά στο περιβάλλον, τους ανθρώπους και την κοινωνία συνολικά.
Οφέλη από την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη
Οι περισσότερες επιχειρήσεις ενστερνίζονται την εταιρική κοινωνική ευθύνη κυρίως για ηθικούς λόγους, ωστόσο αυτή η στρατηγική μπορεί να φέρει και πολλαπλά οφέλη, δημιουργώντας θετικές κοινωνικές αλλαγές. Οι δράσεις που σχετίζονται με την κοινωνική ευθύνη μπορούν να ενισχύσουν την εταιρική εικόνα, προσφέροντας προβολή με θετικό τρόπο σε καταναλωτές, επενδυτές και ρυθμιστικές αρχές. Τέτοιες πρωτοβουλίες ενδυναμώνουν τη δέσμευση και την ικανοποίηση των εργαζομένων, συνεισφέροντας στη δημιουργία μακροχρόνιας εμπιστοσύνης με τους πελάτες.
Πέρα από το προφανές όφελος, η ενίσχυση των εταιρικών κοινωνικών δράσεων βοηθά και στην εσωτερική οργάνωση, καθώς οι διοικήσεις καλούνται να επανεξετάσουν πτυχές της διαχείρισης προσωπικού και προμήθειας υλικών. Η διαδικασία αυτή μπορεί να αναδείξει καινοτόμες ιδέες που επιτρέπουν στην εταιρεία να συνδυάζει την κοινωνική υπευθυνότητα με την οικονομική αποτελεσματικότητα. Για παράδειγμα, η αναδιάρθρωση της παραγωγής για μειωμένη κατανάλωση ενέργειας και αποβλήτων όχι μόνο ελαχιστοποιεί τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις αλλά και εξοικονομεί κόστος, αξία που μπορεί να μεταβιβαστεί στους προμηθευτές και τους πελάτες, δημιουργώντας επιπρόσθετα οφέλη για την εταιρεία και την κοινωνία.
Αυτές οι στρατηγικές προσφέρουν προστιθέμενη αξία στην επιχείρηση, ενισχύοντας την εταιρική εικόνα και χτίζοντας σχέσεις εμπιστοσύνης με τη βάση των ενδιαφερόμενων μερών, διασφαλίζοντας έτσι τόσο την οικονομική ανάπτυξη όσο και τη βιωσιμότητα.
Ελίνα Καραμάνου
CEO / Σύμβουλος Επιχειρήσεων
